Als je mantelzorgt doe je iets bijzonders
Op zaterdag 10 november was het de Dag van de Mantelzorg. Naar schatting mantelzorgt een op de vijf Nederlanders voor een kind, een ouder, een partner of een buurvrouw. Zorg voor je dierbare is mooi, maar het kan ook heel zwaar zijn. De Dag voor de Mantelzorg is er vooral om mantelzorgers in het zonnetje te zetten – en een stuk erkenning en waardering te bieden. Iedere mantelzorger heeft zijn verhaal.
Annette is 55 jaar en woont al meer dan haar halve leven in Amsterdam. Haar moeder begon met dementeren toen ze nog geen zestig was. “Dat was de eerste keer in mijn leven dat ik met dementie in aanraking kwam”, vertelt Annette. “Alzheimer, de meest voorkomende vorm van dementie. Mijn moeder woonde niet in Amsterdam. Ik reisde geregeld op en neer om voor haar te zorgen – tot het moment dat het in de thuissituatie echt niet meer ging – en ze werd opgenomen in een verpleeghuis. Ze overleed ongeveer tien jaar na de diagnose aan de ziekte. Ik was toen zelf nog maar 30 jaar.”
Diagnose Alzheimer
Jaren later doemen bij zowel vader, schoonvader en schoonmoeder de eerste verschijnselen van dementie op. “De Alzheimer radar ging onmiddellijk aan”, gaat Annette verder. “Ik herkende de symptomen onmiddellijk. Toch duurde het nog een behoorlijke tijd voor een diagnose werd gesteld. Een moeilijke periode, omdat de ouders op dat bewuste moment nog heldere momenten hadden. Dramatisch. Achteraf heb ik dat de moeilijkste tijd gevonden – het moment dat ze zich bewust waren van hun eigen aftakeling. Ik denk eerlijk gezegd dat een dementerende in een ver gevorderd stadium zelf niet meer zoveel meekrijgt van zijn ziekte. Het is vooral erg voor de omgeving.”
“Dat waren de afgelopen jaren beslist”, zegt Annette. “En dan heb ik nog het geluk goede familie te hebben. Zowel mijn eigen broer en zus, als de familie van mijn man. We deden en doen alles samen. Lange tijd wilde geen van de drie ouders ook maar iets weten van een verpleeghuis – terwijl het thuis eigenlijk niet meer kon. Je schrikt iedere keer vreselijk als de telefoon gaat op incourante tijden. Je neemt steeds meer over van je vader of moeder. Administratie, betalingen, nou, eigenlijk alles. Van onze beide vaders hebben we op een gegeven moment de auto af moeten pakken. Autorijden was echt onverantwoord. Drama! Juist voor die generatie is een auto zo’n vanzelfsprekende verworvenheid. Je krijgt met instanties te maken. Het indicatieorgaan komt langs. Het CAK begint rekeningen te sturen. Met mijn vader moesten we naar de rechtbank om hem onder onze bewindvoering te laten stellen. Confronterend is dat.”
Naar een verpleeghuis
“Iets meer rust kwam er in de tent toen de ouders uiteindelijk alle drie naar een verpleeg/verzorgingshuis verhuisden. De ouderlijke woningen moesten leeg en verkocht. Onze ouders waren nogal bewaarderig, dat was een klus waar we alles bij elkaar bijna een jaar over hebben gedaan. In het verpleeghuis poppen weer nieuwe problemen op, protocollen, zorgplannen, procedures, waar je als mantelzorger af en toe echt gek van wordt. Wat hebben we het in Nederland allemaal ingewikkeld gemaakt!”
“Mijn vader en schoonvader zijn allebei het afgelopen jaar overleden”, besluit Annette. “En ook dat betekent een hoop papierwerk afwikkelen. Raar dat ze er niet meer zijn. Alleen mijn schoonmoeder leeft nu nog. We zijn iets ruimer in onze tijd gekomen. Dat klinkt raar om dat zo te zeggen he? We hoeven voor twee mensen minder te zorgen. Iets leuks doen? We waren al bijna vergeten hoe dat moest. Je moet je hele leven weer opnieuw gaan vormgeven. De afgelopen jaren draaide alles vooral om werk en zorg.”
Mantelzorgt u? Vraag de cadeaukaart aan
Woont u in Amsterdam en bent u mantelzorger? Of bent u mantelzorger voor iemand die in Amsterdam woont? Dan kunt u t/m 31 december 2018 een VVV-cadeaukaart ter waarde van 20 euro aanvragen. Dit kan online, via het stadsloket in uw stadsdeel. Kijk voor meer informatie op www.amsterdam.nl/mantelzorg.
BIJ DE FOTO: Annette met haar vader.