Vrijheid

We hebben er allemaal de mond vol van. Amsterdam, de tolerante stad, waar alles kan, alles mag en niemand zich laat koeioneren. Je kunt in Amsterdam jezelf zijn, niemand die je nakijkt, niemand die je zal veroordelen. Doe wat je wilt, zolang je een ander maar niet tot last bent. In Amsterdam laten we elkaar vrij om te zijn wie je wilt zijn.

Misschien is er een tijd geweest dat de meeste van voornoemde stellingen inderdaad van toepassing waren op Amsterdam en zijn inwoners. Maar in grote delen van de stad gunnen we elkaar het licht in de ogen niet meer. Culturele verschillen en vooroordelen maken dat we elkaar steeds minder (willen) begrijpen, ergo steeds minder (willen) accepteren en tolereren. Het ‘ieder zijn heug’ of beter gezegd het ‘leven en laten leven’ geldt al lang niet meer in veel Amsterdamse wijken.

Fabiola, de eigenzinnige en kleurrijke kunstenaar die in de jaren 70 van de vorige eeuw in de meest opzienbarende, extravagante en uitbundig kleurrijke gewaden door de stad paradeerde, zou nu waar- schijnlijk worden uitgejouwd en mogelijk zelfs fysiek belaagd. Ooit was Amsterdam homohoofdstad van de wereld, hier werd het eerste homohuwelijk ter wereld gesloten. En nu? Homo- en lesbische stellen worden vaak uitgescholden, bespuugd en soms mishandeld. Sommige oudere Joodse echtparen durven amper nog boodschappen te doen, omdat ze op straat worden bedreigd. Moslima’s met hoofddoek of boerka worden beledigd, donkere mensen uitgemaakt voor zwarte piet, Chinezen in Nederland krijgen de schuld van de coronapandemie en alle Russen zijn Poetin-aanhangers.

Disrespect, racisme, discriminatie, uitsluiten en generaliseren is niet voorbehouden aan een bepaalde bevolkingsroep, politieke kleur of ras. Uit disrespect, onbegrip en omdat ze buiten de norm vallen die anderen hebben gesteld of anders denken, worden sommigen verguisd, mentaal vertrapt en psychisch verstoten. In een multiculturele stad als Amsterdam is het ondenkbaar dat je nooit van dichtbij met andere culturen te maken krijgt. In een opeengepakte stad als Amsterdam, kunnen ‘tegenstellingen’ elkaar niet ontlopen. Maar in een drukbevolkte stad als Amsterdam is het al meer dan 1200 jaar geven én nemen.

Op 4 en 5 mei herdenken en vieren we respectievelijk de slachtoffers van (oorlogs)geweld en de vrijheid, waarin we hier leven. Even los van de beperkingen tijdens de coronapandemie zijn we hier vrij van onderdrukking, censuur, kunnen we roepen wat we willen – al gaan sommigen daar te ver in. Laten we dat koesteren door op 5 mei een keer bij onszelf te rade te gaan, want laten we eerlijk zijn: wie zonder zonde leeft, werpe de eerste steen.

Niet iedereen leeft zoals jij wilt leven, maar laat iedereen leven zoals hij wil leven.

Nol de Vries