Het verhaal van

Het is begin dertiende eeuw. Ergens op een drassig veldje bij de monding van de rivier de Amstel staat een tent. Een man – naar later blijkt de bouwmeester van wat nu bekendstaat als de Oude Kerk in Amsterdam – stapt de tent binnen. Hij wil zich hier vestigen als bouwmeester, maar moet zich melden bij Floris V, graaf van Holland en Zeeland, die als alleenheerser bepaalt wie wat mag doen in dit gebied. Ofschoon de stad Amsterdam nog niet bestaat, kan je Floris V zien als het eerste stadsbestuur van wat nu de hoofdstad van ons land is. Ondanks dat er niemand in de tent is en er dus geen rij staat, wordt de man gesommeerd even te wachten… Er is in die 750 jaar niets veranderd, want nog steeds moet je vaak nodeloos en niet-te-verklaren lang wachten in het stadhuis.

Voornoemd voorval is een fragment uit de serie Het verhaal van Nederland, de stad Amsterdam. Een vierdelige televisieserie, waarin het ontstaan en de opkomst van Amsterdam wordt verteld met tal van hoogte- en dieptepunten in het 750-jarig bestaan. In mijn ogen een aanrader voor elke geboren en getogen Amsterdammer, maar ook voor hem en haar die in de stad zijn komen wonen. Er komen genoeg leuke en interessante feitjes voorbij.

Wat je vooral leert in de serie, is dat het Amsterdamse stadsbestuur al vanaf de eerste stadsrechten in 1275 zich boven de wet stelde, zich arrogant opstelde ten opzichte van de bevolking en minder liberaal of vrijgevochten was dan het zich graag voordoet. In dat opzicht is er niets veranderd in 750 jaar. Het lijkt wel alsof deze kenmerken in het cv van toekomstige stadsbestuurders moet staan.

Wie de serie kent, heeft gezien dat het niet dankzij maar vaak ondanks het stadsbestuur is dat de stad zich kon ontwikkelen en ontplooien. In de armoedige en donkere jaren na de zogenoemde Gouden Eeuw, waarin de stad zich ontwikkelde tot een van de machtigste steden van de wereld, waren het gefortuneerde Amsterdammers die hun zo geliefde Amsterdam in de negentiende eeuw uit het slop trokken.

Het was dokter Samuel Sarphati die onder meer de vuilophaaldienst in de extreem vervuilde, onhygiënische en stinkende stad introduceerde. Iets dat – gezien de overvolle en vaak kapotte openbare vuilnisbakken en zwerfvuil – door de gemeente tegenwoordig wordt genegeerd. Het was Christiaan Pieter van Eeghen die in Amsterdam de wijkverpleging opzette, de ongezonde stad verrijkte met veel groen door het Vondelpark te realiseren en te zorgen voor sociale woningbouw. Het huidige stadsbestuur helpt een goed zorgsysteem door bezuinigingen om zeep en het tekort aan sociale huurhuizen loopt met het huidige beleid alleen maar op. En het is dankzij premier Thorbecke – die het arrogante stadsbestuur van Amsterdam op haar nummer zette en passeerde – dat het Centraal Station er tegen de wens van het stadsbestuur in op die plek is gekomen.

Misschien kan het nu zittende stadsbestuur de serie (nog) eens gaan kijken. Kunnen ze, ten gunste van de inwoners, een hoop van leren.

Nol de Vries